Là một người từng chạy hàng trăm km qua nhiều địa hình – từ đường bằng, đường đèo đến những cung trail khắc nghiệt như VMM hay Ironman – tôi không ít lần đối mặt với chấn thương móng chân. Và câu hỏi khiến nhiều bạn nhắn về cho tôi là: “Vì sao móng chân bị đen khi chạy?”
Tôi hiểu cảm giác ấy – khi mở giày ra sau một buổi chạy dài, thấy móng chân bị thâm tím, đen sì hoặc thậm chí chuẩn bị rụng. Nhưng yên tâm, bạn không hề đơn độc, và chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa – xử lý hiệu quả nếu hiểu đúng nguyên nhân.
Tình trạng móng chân bị đen khi chạy là gì?
Tình trạng này thường xuất hiện sau những buổi chạy dài, nhất là khi chạy xuống dốc hoặc đi giày chật. Móng chân chuyển màu – từ đỏ tím, xanh tím đến đen – là do máu tụ dưới móng, gây nên hiện tượng được gọi là “runner’s toe”.
Các triệu chứng thường gặp:
-
Móng chuyển màu: tím, đen, hoặc xuất hiện đốm máu dưới móng
-
Đau âm ỉ dưới móng, đặc biệt khi mang giày
-
Có thể móng chân bị sừng hóa hoặc bị nâng lên khỏi giường móng
-
Nặng hơn, bị thương ở móng chân có thể dẫn đến mất móng
Vì sao móng chân bị đen khi chạy?
Từ trải nghiệm cá nhân, tôi rút ra những nguyên nhân sau, cũng là những lý do phổ biến trong cộng đồng runner:
1. Móng chân bị đen do va đập lặp lại
Mỗi bước chạy, nếu giày không vừa, ngón chân sẽ liên tục va đập vào mũi giày. Khi tích tụ quá nhiều áp lực, mạch máu nhỏ dưới móng sẽ vỡ – gây tụ máu.
2. Giày chạy không phù hợp
-
Giày quá chật: Ép ngón chân về phía trước
-
Toe box hẹp: Làm móng chân bị vấp vào thành giày
-
Buộc dây sai cách: Giày lỏng khiến chân trượt, chạy bộ bị đau móng chân
vì sao tím móng chân
✅ Kinh nghiệm cá nhân: Tôi luôn chọn giày lớn hơn nửa size, có toe-box rộng và dùng kỹ thuật buộc heel-lock để giữ gót chắc.
3. Móng chân để quá dài
1 mm dài hơn cũng có thể gây chấn thương. Khi chạy dài, móng cọ vào giày, dễ gây móng chân bị đen phải làm sao cũng khó xử lý kịp.
💡 Hãy duy trì cắt móng ngang, không cắt tròn góc để tránh móng chân bị sừng hóa hoặc mọc ngược.
4. Kỹ thuật chạy sai
-
Sải bước quá dài khiến áp lực dồn về mũi chân
-
Tiếp đất bằng mũi chân liên tục dễ làm chạy bộ bị đen móng chân
-
Chạy dốc không đúng kỹ thuật → ngón chân trượt mạnh vào mũi giày
Khi móng chân đã bị đen – Làm sao để xử lý?
Tôi từng có móng bị tím đến nỗi phải dừng chạy vài tuần để phục hồi. Đây là quy trình tôi áp dụng:
-
Ngừng chạy ngay khi thấy đau
-
Chườm đá 15–20 phút/lần trong 48 giờ đầu
-
Mang dép hoặc giày hở mũi để giảm áp lực
-
Không tự đục móng nếu máu tụ – hãy gặp bác sĩ nếu móng đau nhiều
-
Giữ vệ sinh, sát khuẩn hàng ngày – tránh nhiễm trùng
👉 Nếu thấy móng chân bị vấp phải làm sao không thể đi lại được hoặc sưng nặng, cần đi khám chuyên khoa.
Làm sao để phòng ngừa?
✅ Chọn giày phù hợp:
-
Toe-box rộng
-
Có khoảng trống 1 ngón tay giữa ngón chân dài nhất và mũi giày
✅ Cắt móng gọn gàng
-
Không để móng dài khi tham gia chạy dài/trail
-
Dụng cụ cắt móng cần sắc bén, vệ sinh
✅ Buộc dây đúng cách
-
Dùng kỹ thuật buộc dây để cố định gót
-
Không để chân trượt bên trong giày
✅ Điều chỉnh kỹ thuật chạy
-
Giảm sải bước
-
Chạy xuống dốc cần kiểm soát tốt trọng tâm
-
Tăng tần số bước để giảm va đập
Kết luận
Vì sao móng chân bị đen khi chạy? – Đó là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang phản hồi lại điều gì đó chưa phù hợp, và là lời nhắc bạn nên chăm sóc kỹ đôi chân hơn nữa.
Là một runner, bạn có thể tự hào về những vết “thương tích” như vậy, nhưng đừng để chúng cản bước bạn. Hãy xem đó là trải nghiệm để lắng nghe cơ thể – và tiến xa hơn.
Tôi, Iron Girl Thanh Bùi, từng bị mất tới 3 móng sau một giải trail, nhưng chính nhờ nó, tôi học được cách lắng nghe cơ thể – và chạy bền bỉ hơn bao giờ hết. Mong rằng bài viết này sẽ giúp bạn bảo vệ tốt hơn đôi chân – người bạn đồng hành trung thành nhất trên mỗi cung đường.
Bạn có thể tham khảo thêm:
